قشم
چرا سفر به جزیره قشم؟
- یکی از زیباترین جزایر خلیج فارس است.
- به عنوان بزرگترین جزیره خلیج فارس و ایران شناخته می شود.
- نخستین ژئوپارک خاورمیانه است و جاذبه های طبیعی منحصر به فردی در آن وجود دارند.
- با عنوان ژئوپارک قشم، ثبت جهانی شده است.
- تاریخی بس طولانی دارد و جاذبه های تاریخی فراوانی را در خود جای داده است.
- در این جزیره می توانید تفریحات آبی و غواصی را تجربه کنید و لحظات هیجان انگیزی داشته باشید.
- از معدود مقاصدی است که بافت و چهره سنتی خود را حفظ کرده است و تجربه ای متفاوت برای تان رقم می زند.
- قشم بزرگترین جزیره ایران و خلیج فارس است و حدود ۲.۵ برابرِ دومین جزیره بزرگ خلیجفارس یعنی بحرین وسعت دارد.
- اولین و بزرگترین پارک کروکودیل خاورمیانه در جزیره قشم است.
- جزیره قشم از ۲۲ کشور در جهان وسیع تر است.
- فیلم سینمایی «اژدها وارد میشود»، ساخته مانی حقیقی بر اساس یک داستان واقعی در قشم ساخته شده و لوکیشن های آن دقیقا منطبق بر واقعیت هستند.
- طبق آخرین تقسیمات کشوری امروزه ۶۹ شهر و روستا در این جزیره جای دارند که مهم ترین شهرهای آن سوزا، هرمز، قشم و بندر درگهان هستند.
اطلاعات کلی در مورد قشم
جمعیت: 148,993 نفر بر اساس سرشماری سال 1395
دین و مذهب: بیشتر مردم قشم مسلمان و پیرو مذهب تسنن (شافعی) هستند. شیعیان نیز در این جزیره زندگی می کنند؛ اما درصد کمتری نسبت به سنی ها دارند.
زبان: مردم قشم به زبان فارسی سخن می گویند؛ اما گویش بندری دارند. این گویش آهنگ خاصی دارد، بسیار شیرین است و همه از پس فهمش بر می آیند. در شهرها و روستاهای مختلف قشم این گویش یکسان است و معمولا تفاوتی میان آنها حس نمی شود. به عبارتی زبان قشمی ترکیبی از زبان های عربی، فارسی، بندری، هندی و انگلیسی است و در اثر مورد استعمار قرار گرفتن در دوران مختلف تاریخ، آثاری از دیگر زبان های دنیا نیز در آن دیده می شود.
اقتصاد: قشمی ها برای کسب درآمد و چرخاندن چرخ های اقتصاد این دیار به کارهای مختلفی مشغولند که عبارتند از:
- صیادی: قرارگیری در میان آب های خلیج فارس باعث شده تا بسیاری از مردم به شغل صیادی روی آورند و این کار به منبع اصلی درآمد مردم تبدیل شود. صیادی در این منطقه با استفاده از قایق موتوری، لنج، و مشتا (کار گذاشتن چوب و تور) صورت می گیرد.
- کسب و کارهای تجاری: بازارها در سراسر قشم پراکنده اند و مردم بسیاری از طریق فعالیت در مغازه ها و مراکز خرید و بازارهای محلی کسب روزی می کنند. ورود کالا از کشورهای حاشیه خلیجفارس به این جزیره از طریق بنادر مهم و صیادی مانند بندر سوزا، مسن، سلخ، کاوه، لافت، درگهان و … صورت می گیرد.
- دامپروری و پرورش طیور: درست است که آبزیان سهم بسزایی در زنجیره غذایی قشمی ها دارند اما نیاز آنها به گوشت قرمز باعث شده تا دامپروری هم در این دیار شکل بگیرد. این کار در قشم به صورت سنتی انجام می شود. پرورش طیور هم کم و بیش در جزیره وجود دارد.
- کشاورزی: کمبود بارندگی و نبود آب شیرین کافی، باعث شده تا کشاورزی در جزیره بسیار محدود شود و بیشتر به صورت دیم باشد. تولیدات کشاورزی قشم بسیار ناچیز هستند و بیشتر به نخلستان ها محدود می شوند.
- معادن: معادنی از قبیل نمک، خاک سرخ، گاز سنگ آهن و … در جای جای جزیره دیده می شود. این معادن در گذشته موجب رونق تجاری قشم شدند و امروزه قسمتی از مشاغل جزیره نشینان را تشکیل می دهند.
- منابع نفت و گاز: گاز جزیره قشم برای نخستین بار توسط شرکت نفت ایران و انگلیس کشف و حفر شد. امروزه ۱۷ میدان نفت و گاز در جزیره وجود دارد.
- صنایع دستی و گردشگری: وجود جاذبه های فراوان طبیعی و تاریخی، بافت بکر و سنتی، تفریحات آبی و امکانات مناسب اقامتی باعث شده تا گردشگران زیادی به این جزیره بروند و همین مساله باعث شکل گیری مشاغل زیادی در زمینه گردشگری شده است. این جزیره دارای صنایع دستی منحصر به خود است و بسیاری از ساکنان آن به خلق آثار هنری در این زمینه مشغولند.
انواع خوراک جزیره
از جمله غذاهایی که می توانید در این دیار بچشید می توان به موارد زیر اشاره کرد:
خورش قلیهماهی و میگو: معروف ترین غذای جنوب کشور و قشم است که از ماهی یا میگو و سبزیجات تهیه می شود و طعم تمبر هندی و تندی فلفل، آن را بسیار جذاب می کند.
عنکاس: این غذا ترکیبی از گوشت عنکاس یا ماهی مرکب است که آن را به صورت مربع های کوچک خرده کرده و با مقداری آب و خرما پخته اند. در رستوران ها این غذا با رب گوجه فرنگی و پیاز سرخ شده و فلفل طعم دار می شود و طعم بسیار لذیذی دارد.
پودینی: نام این غذا بسته به اینکه در تهیه آن از گوشت کدام آبزی استفاده شود ،تغییر می کند. در رستوران های قشم بیشتر پودینی کوسه سرو می شود که به صورت گوشت له شده کوسه است که آن را با لیموعمانی، ادویه، پیاز، رب و پیاز طعم دار کرده اند.
برنج دیشو: این غذا برنجی است که در آن و شیره خرما پخته شده و دم کشیده است. این برنج را با ماهی تلال برشته شده یا سرخ شده سرو می کنند.
قوزی گوشت یا مرغ: این غذا ریشه ای عربی دارد اما از محبوب ترین غذاها در حوزه خلیج فارس محسوب می شود و به جنوب ایران و قشم هم راه یافته است. برای تهیه این غذا گوشت بره یا مرغ را کباب می کنند و به همراه آجیل بوداده و کشمش تهیه شده بر روی برنج می گذارند.
هواری: این غذا هم انواع مختلفی دارد؛ برای مثال هواری چک میگ با میگوهای ریز درست می شود و در صورت استفاده از ماهی به آن هواری ماهی می گویند.یک پلوی مخلوط و مقوی که طعم ادویه های جنوبی را می توانید در آن حس کنید و از خوردن میگو یا ماهی در میان آن لذت ببرید.
انواع ماهی و میگو: شاید بارها میگو یا ماهی برشته یا سرخ شده را در رستوران های مختلف خورده باشید اما در قشم این آبزیان تازه هستند و ادویه های جنوبی طعم دیگری به آنها می دهند. میگوی پفکی نیز طعمی متفاوت در این جزیره دارد و ماهی شکم پر قشمی ها نیز خیلی معروف است.
کباب کهره: این غذا کباب گوشت بز است که فقط و فقط در شب ها و با نان سرو می شود و طعم بی نظیری دارد.
خرچنگ و صدف: در رستوران های قشم می توانید طعم گوشت خرچنگ و صدف را هم بچشید و لذت ببرید. یادتان باشد که خرچنگ برای قشمی ها تنها یک میان وعده است و نمی تواند جای غذای اصلی را پر کند.
صبحانه های قشم: اگر اهل خوردن صبحانه باشید، بهتر است به رستوران های قشم بروید این خوشمزه ها را امتحان کنید:
- نان تُمُشی یا تموشی: نوعی نان نازک که با تخم مرغ، پنیر، مهیاوه یا سوراغ ترکیب می شود. مهیاوه و سوراغ سس هایی تهیه شده از ماهی های ساردین هستند اما در سوراغ از خاک سرخ جزیره هرمز به عنوان ادویه استفاده می شود.
- بلالیت یا بلالوت: نوعی ماکارونی با رشته های باریک که با شکر و نیمرو می خورند.
- قهوه های عربی و حلواهای سنتی که در طول روز هم در کافه ها و رستوران ها در دسترس هستند.
- شل شلی: نوعی نان که ادویه اصلی آن زردچوبه است.
سوغات و صنایع دستی قشم
خوشمزه های قشم: نان های محلی به ویژه نان تُمُشی، نان پنیری، ادویه های محلی، مسقطی جنوبی، شکلات ها و خوراکی های وارداتی
صنایع دستی قشم: زیورآلات دست ساز از صدف و سنگ ها، تزیینات چشم نواز، لباس های سنتی، گلیم، پارچه های خوش نقش و ….
پوشاک و کیف و کفش: می توانید به سراغ بازارها و مراکز خرید قشم بروید و از مغازه های کوچک و بزرگ، خریدی با قیمت مناسب را تجربه کنید. لباس، کیف، کفش و … از نقاط مختلف این جزیره قابل تهیه هستند و مراکز خرید درگهان در این زمینه شهرت خاصی دارند.