جاذبه ها
رود اترک
رودها و رودخانهها، رگها و ریشههای این مرزوبوم هستند که بر روی این خاک جریان دارند و زندگی را با خود به همه جا میبرند.
رود اترک نیز از خانواده رودخانههای خروشان و سیل گیر است. این رود سرکش از کوههای ۱۰۰۰ مسجد روستای یدک در خراسان رضوی شهرستان قوچان سرچشمه گرفته و در طول مسیر پس از گذر از دشتهای قوچان، شیروان و بجنورد در ناحیهی چات، مرز ایران و ترکمنستان جاری میشود، پس از آن وارد خاک جمهوری ترکمنستان شده و به دریای خزر میریزد.
رود اترک از دیدنیهای گنبد کاووس به شمار میآید اما ادامه آن و درست در کشور همسایه یعنی ارمنستان به عنوان یکی مهمترین جاذبههای این کشور به شمار میآید زیرا اترک طولانیترین رودخانهی ترکمنستان است.
گرگان رود یا رود گرگان
از دل کوههای آلاداغ در شمال بجنورد، رودی به نام گرگان سرچشمه میگیرد و در مسیری به طول ۲۰۰ کیلومتر و پس از عبور از مسیری پرپیچ و خم، صحرای پهناور کلان و گنبد کاووس به دشت گرگان میرسد.
شاید به همین دلیل مردم بومی نام این رود را گرگان گذاشتند. همچنین نقطه طلایی که این رود را به دریای مازندران میرساند، خواجه نفس نام دارد.
رودخانه چهل چای
جنگل تنگه چهل چای، همان جاذبه است که یکی از دیدنیهای زیبای استان گلستان را درون خود جای داده است.هوای خنک ۵۹ هکتار جنگل شما را فراگرفته است و صدای جریان آب، روح و روان شما را شستوشو میدهد. آیا رؤیایی نیست؟
زیارتگاه خالدنبی
در فاصله ۹۰ کیلومتری از شمال شرق گنبد کاووس و در بین کوههای مرتفع کلاکه و مراوه تپه، زیارتگاهی قرار دارد که به عنوان یکی از جذابترین دیدنیهای گنبد کاووس شناخته میشود. بر اساس اعتقادات مردم ترکمن، خالد نبی به عنوان یکی از ۴ پیامبری است که در فاصله پیامبری حضرت عیسی (ع) و حضرت محمد (ص) مردم را به راه خدا دعوت کرده و معرفتی را میان مردمان ترکمن رواج داده است.
در نزدیکی این آرامگاه، بقعهای به نام عالم بابا قرار دارد که به بنا بر روایاتی پدر همسر خالد نبی و شهدای گمنام شریعت اسلام است.
تالاب آلاگل
در دل استان گلستان، تالاب آب شوری قرار دارد که در نزد مردم با نام آلاگل شناختهشده است. اگر میخواهید سری به این تالاب زیبا بزنید کافی است که ۷۵ کیلومتری را از گنبد کاووس دور شوید.
جالب است بدانید که مجموعه سه تالاب آلاگل، آلماگل و آجی گل به عنوان تالابهای بینالمللی از سال ۱۹۷۵ در کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده و با مساحت ۱۴۰۰ هکتار تحت حفاظت سازمان محیطزیست است؛ همین مقدار اطلاعات کافی است تا به اهمیت آلاگلی پی ببرید.
اما جذابیت این تالاب پرنده زیبایی است که گهگداری به این تالاب سری میزند. فلامینگوهای بازیگوش چند وقتی است که با شروع فصل سرما مهمان تالاب میشوند و منظره زیبایی را پدید میآورند.
تالاب آلماگل
در ۵۵ کیلومتری شمال گنبد کاووس، و درست در شمال روستای تنگلی آن جا که مرز میان ایران و ترکمنستان همچون تار مویی است، تالابی به نام آلماگل قرار دارد که به عنوان یکی از دیدنیهای گنبد کاووس شناخته میشود.
تالاب آلماگل ۲۰۷ هکتار مساحت دارد و عمق آن از ۱ تا ۳ متر در نقاط مختلف، متغیر است. جالب است بدانید که در زبان ترکمنی آلماگل به معنای دریاچه سیب است و زیبایی این دریاچه نیز همانند شکوفه این میوه بهشتی است.آلماگل دریاچهای غنی از مواد مغذی است که شوری آب آن کمتر از دو تالاب آلاگل و آجی گل است؛ در واقع آب این تالاب به علت نزدیکی به رودخانه اترک، شیرینتر از دیگر خواهرانش است.
تالاب آجی گل
یکی از خواهران تالابهای معروف گنبد کاووس، آجی گل نام دارد که در جنوب روستای تنگلی واقعشده است. تالاب بینالمللی آجی گل با مساحت ۳۲۰ هکتار و حجم آب ۷/۲ میلیون متر مکعب، در حدفاصل دو تالاب آلماگل و آلاگل قرار دارد و به عنوان خواهر وسطی این دو تالاب زیبا شناخته میشود.
برای رسیدن به این تالابها باید مسیر ۸۰ کیلومتری را از شهر گنبد کاووس تا بخش مرزی داشلی برون طی کرد.
دیوار بزرگ گرگان
یکی از دیدنیهای گنبد کاووس که به عنوان یکی از آثار ملی ایرانزمین شناخته میشود؛ دیوار بزرگ و پهناوری به نام دیوار گرگان است.
دیوار گرگان با نامهای دیگری همچون دیوار اسکندر، دیوار سرخ و … شناخته میشود. این دیوار پهناور که با بیش از ۱۰ میلیون آجر قرمز ساختهشده است، دومین دیوار بزرگ دفاعی دنیا بعد از دیوار چین محسوب میشود و به عنوان خواهرخوانده این دیوار در ایران زمین زندگی میکند.
شواهد باستانشناسی و دادههای تاریخی نشان میدهند که قدمت این دیوار به حداقل هزار سال قبل از ساخت دیوار بزرگ چین برمیگردد و آجرهای آن که روزی سرخی بوده است از جنس خاک بادرفت است.
خاک بادرفت گرد خاکی زرد رنگ است که به وسیله باد سرگردان بر پست جویبارها انباشته میشود و از آن در ساخت آجر استفاده میکردند. این آجرهای سرخ رنگ هنوز که هنوز است در نزد مردمان قدیمی گرگان با نام مار سرخ نیز شناخته میشود.
برج گنبد قابوس
برج قابوس یا برج کاووس بنایی است که در بازدید از دیدنیهای گنبد کاووس باید به آن سری بزنید. این بنا میراثی است که از سده چهارم هجری برای ما ایرانیان به جای مانده و به عنوان بلندترین برج تمام آجری جهان شناخته میشود.
بلندای این برج بیهمتا که معماری آن هنوز که هنوز است کشف نشده است، به ۷۲ متر میرسد. در کنار این برج بلند، باغ ملی شهر گنبد کاووس قرار دارد که نمایی رؤیایی و باشکوه به برج قابوس بخشیده است.
شهر تاریخی جرجان
شهر تاریخی جرجان یکی از آن دست شهرهای بزرگ جهان اسلام بوده که با رقابت تنگاتنگی با شهرهایی همچون مرز، جندی شاپور و ری داشته است.
این شهر با معماری ویژه خود دارای فاضلاب شهری، خیابانهایی با سنگفرشهای منقش آجری و سیستم آبرسانی به خانهها بوده است و تمامی این امکانات به ۱۰۰۰ سال پیش بازمیگردد.
صنعت شیشه و سفالگری هم که گلی از هنرهای معروف شهر تاریخی جرجان محسوب میشده است و نمونههایی از این صنایع هم اکنون در موزههای معروف داخلی و خارجی نگهداری میشود.
سد گلستان
در ۱۲ کیلومتری شمال شرقی شهر گنبد کاووس، درست بر روی رودخانه خروشان گرگان، سدی به دست بشر ساختهشده که امروزه ما آن را با نام سد گلستان میشناسیم.
این سد از جنس سدهای خاکی همگن است و و شاخه اصلی آن از ارتفاعات کوههای شرق استان سرچشمه میگیرد. آب این سد زندگی بخش است و علاوه بر تأمین آب زراعی مزرعههای همجوار، برای پرورش ماهی اصیل شمالی نیز استفاده میشود.
جدایی از کارایی این سد، طبیعت اطراف آن نیز دیدن دارد! آبوهوایی لذت بخش و خنک این سد را احاطه کرده است و حتی در گرمترین روزهای سال نیز خنک و معتدل است. بسیاری از اهالی گنبد کاووس، آخر هفتههای خود را در اطراف این سد میگذرانند و به عنوان مکانی خوش و خرم برای پیکنیکهای وقت و بیوقت از آن استفاده میکنند.
روستای آق بند
روستای آق بند از توابع شهر گنبد کاووس است و منظرههای بکر و چشمنواز بسیاری دارد. تپههای اطراف روستا سرسبزند و مکان مناسبی برای گلهداران و تغذیه دامهایشان است. مهمترین جاذبه دیدنی این روستا منطقه صدف کوهی یا لوماشل است که از رسوب فسیلهای صدفها و مرجانها تشکیل شده. این منطقه به دلیل اینکه از دوره سوم زمینشناسی به جا مانده بسیار مهم است. فروردین ماه بهترین زمان سفر به روستای آق بند است